Αττική Οδός

Επηρεασμένος από το προηγούμενο σχόλιο, είπα να γράψω τις εντυπώσεις μου για ένα έργο που έχει συμβάλει στην ουσιαστική αλλαγή του προφίλ της Αθήνας (μαζί με μερικά άλλα ακόμα), την Αττική Οδό.
Δεν είμαι καθημερινός χρήστης της οδού. Τα σχόλιά μου προέρχονται από την εμπειρία ενός επισκέπτη στην Αθήνα συνήθως μια φορά το χρόνο. Είναι όμως και σχόλια κάποιου ο οποίος συνηθίζει να οδηγάει στους τόπους που επισκέπτεται και έχει μια γενική αίσθηση σύγκρισης και με άλλα αντίστοιχης κλίμακας οδικές "λύσεις" σε άλλες μητροπόλεις του κόσμου.
Η ποιότητα κατασκευής (οδοστρώματος, εισόδων/εξόδων, σήμανσης) είναι πολύ καλή θα έλεγα και αν μη τι άλλο δείχνει ότι είναι εκτός συναγωνισμού από οποιοδήποτε άλλο δρόμο στην πρωτεύουσα. Έχει μειώσει τον χρόνο μετακίνησης σε απίστευτο βαθμό. Π.χ. η απόσταση από το Μπουρνάζι στα βόρεια προάστια μέσω εθνικής οδού και Αττική οδού συμπυκνώνεται σε πάνω κάτω 15 λεπτά οδήγηση. Αυτοί οι χρόνοι αφορούν ώρες μη αιχμής. Βράδυ κυρίως. Δεν έχω υπ' όψιν μου τι γίνεται σε ώρες αιχμής αλλά υποθέτω ότι το πρόβλημα εκεί θα εστιάζεται στις εισόδους εξόδους. Τις βρήκα αρκετά "κοντές". Για παράδειγμα το φανάρι στον κόμβο με την Κηφισίας είναι αρκετά κοντά στην έξοδο. Συμπεραίνω ότι μετά από καμιά 50αριά αυτοκίνητα η ουρά θα μεταφέρεται μέσα στον αυτοκινητόδρομο. Και επεκτείνοντας την υπόθεσή μου συνεκτιμώντας τον τρόπο που επιλέγουν να οδηγούν αρκετοί συν- αυτοκινητιστές (σφήνες τελευταία στιγμή, έλλειψη αντίληψης του σωστού τρόπου ζεύξης σε λωρίδες) , υποθέτω ότι τουλάχιστον οι 2 δεξιές λωρίδες στις εξόδους των κόμβων θα πρέπει να" πήζουν" σχετικά σε δύσκολες ώρες.

Μετά είναι το κόστος. Δύσκολο θέμα μάλλον για πολλούς. Αν επιχειρήσω να το συγκρίνω με αμερικάνικους αυτοκινητόδρομους που έχω και την περισσότερη εμπειρία είναι σίγουρα πολύ πιο ακριβό ανά χιλιόμετρο οδήγησης^*. Το καλοκαίρι φέτος (2006) , το κόστος χρήσης της Αττική Οδού ήταν 2.70e ανεξαρτήτου διαδρομής. Αυτό σημαίνει ότι είτε μπεις στον κόμβο Ασπροπύργου και βγεις στο αεροδρόμιο, είτε στο κόμβο Ηρακλείου και βγεις στη Λ. Κύμης θα πληρώσεις 2.70. Αν δε κάνεις το λάθος που έκανα εγώ και βγεις ένα κόμβο πριν από αυτόν που έπρεπε και ξαναμπείς από τον κόμβο που βγήκες θα ξανα-πληρώσεις 2.70. Και παρόλο που οι υπάλληλοι είναι πρόθυμοι να σε εξυπηρετήσουν, να ακούσουν το παράπονό σου για το παράλογο της υπόθεσης και να σου δώσουν τη φόρμα παραπόνων, το τμήμα πελατών της εταιρείας φαίνεται δε θεωρεί απαραίτητο να απαντήσει τουλάχιστον με email στα σχόλια που τους στέλνεις από την αντίστοιχή φόρμα της ιστοσελίδας τους.

Το σύστημα χρέωσης είναι ελλιπές και άδικο αν και έχω μία υποψία για το πώς τελικά θεσπίστηκε. Αυτό που χρειάζεται είναι ένα σύστημα καταγραφής εισόδου και στην έξοδο να πληρώνεις ποσό ανάλογο της διαδρομής που έκανες. Ένας από τους πιο παλιούς αυτοκινητοδρόμους της πολιτείας του New Jersey ο New Jersey Turnpike δουλεύει με αυτό το σύστημα. Δε νομίζω ότι κάτι τέτοιο διέφυγε αυτών που ήταν υπεύθυνων για το έργο πάντως. Απλά πιστεύω ότι λόγω του ότι η επένδυση θα ήταν μεγαλύτερη αφού θα χρειάζονταν διπλάσιο αριθμό σταθμών διοδίων και προσωπικού μάλλον αποφασίστηκε να μην προχωρήσει και τελικά να λειτουργήσει με το σημερινό σύστημα. Αυτό όμως "τιμωρεί" το χρήστη του έργου ο οποίος αισθάνεται δικαίως αδικημένος, και σε τελική χρήση σίγουρα στερεί και περαιτέρω έσοδα στην ίδια την εταιρεία. Διότι εάν η διαδρομή Λ. Ηρακλείου - Λ. Κύμης στοίχιζε ενδεικτικά 35 λεπτά αντί 2.70e νομίζω ότι περισσότερος κόσμος θα προτιμούσε τη χρήση του αυτοκινητοδρόμου. Σε αντίστοιχες περιπτώσεις λάθους εξόδου όπως η δική μου η επαν- είσοδος στον αυτοκινητόδρομο θα ήταν θέμα ρουτίνας και δε θα άφηνε την αίσθηση "μαστιγώματος" με τη μορφή διπλοπληρωμής για το λάθος.
Επίσης νομίζω οι υπεύθυνοι της εταιρείας ΑΤΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ Α.Ε. , θα ήταν καλό να βελτιώσουν το σύστημα σχέσεων πελατών τους απαντώντας στα σχόλιά τους για τις υπηρεσίες τους και μη. Δεν είναι προς τιμή της υπηρεσίας , της αξιοπιστίας της, αλλά και της ευθύνης που έχει απέναντι στους πελάτες της το να αγνοεί τα σχόλια για τα προβλήματα που συναντούν χρησιμοποιώντας τις υπηρεσίες της. Είμαι περίεργος για το τι άποψη θα είχε το Ι.Ν.Κ.Α για τα παραπάνω.

Δεν είναι αργά πάντως πιστεύω να διορθωθεί το σύστημα πληρωμής στην Αττική Οδό. Διορατικότητα χρειάζεται. Σε πρώτη φάση κατασκευή ηλεκτρονικών (e-pass) ανιχνευτών στην έξοδο θα ήταν απαραίτητη. Έτσι, οι πρώτοι "ωφελημένοι" από το πιο δίκαιο σύστημα πληρωμής θα είναι οι χρήστες του e-pass. Δε χρειάζεται έτσι και περαιτέρω επένδυση σε προσωπικό και θα έδινε κίνητρο σε περισσότερο κόσμο να χρησιμοποιεί το e-pass.

* Ίσως σε πολλούς να ακούγεται "ανισσόροπη" μια τέτοια σύγκριση αλλά για να κάνουμε τα πράγματα πιο συγκρίσιμα έχω στο νου μου την πολιτεία του New Jersey (και τον "ξακουστό" NJTurnpike) μια από τις μικρότερες πολιτείες των Η.Π.Α. με μέγεθος 6 φορές μικρότερο από αυτό της Ελλάδας και πληθυσμό πάλι κάτι λιγότερο από 10 εκατομμύρια κατοίκους.

Οδηγός, όχημα και δρόμος

Γράφω αυτό το σχόλιο έχοντας επιστρέψει φρέσκος μετά από 3 βδομάδες διακοπών στην Ελλάδα. Αφορμή πρώτον, η οδηγική εμπειρία μου αυτόν τον καιρό και δεύτερον, η ανάγνωση σχετικού άρθρου στο περιοδικό 0-300 για μηχανές που ξέκλεψα από τον αδερφό μου (φανατικό οδηγό μηχανής) σχολιάζοντας το πώς προτείνεται να εκδίδονται τα διπλώματα οδήγησης από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Το άρθρο άφηνε να εννοηθεί ότι οι κύριοι ευνοημένοι από τον προτεινόμενο τρόπο θα είναι οι σχολές οδήγησης.

Δε θα σχολιάσω αυτό όμως. Εμένα μου έκανε εντύπωση το πώς έκλεινε το άρθρο επισημαίνοντας το πως υπάρχουν τρεις άξονες που καθορίζουν την ασφάλεια όσον αφορά την οδήγηση, που είναι οι εξής : Οδηγός, όχημα (μηχανή εν προκειμένω) και δρόμος. Συμπεραίνω ότι πολλοί αναγνώστες θα συμφωνήσουν με το παραπάνω. Εν πρώτης όψεως συμφωνώ και 'γώ. Αυτό όμως που θεωρώ πολύ σημαντικό να ξεχωρίσει και να τονιστεί με την ελπίδα να βοηθήσει στην καλυτέρευση της οδηγικής συμπεριφοράς και ασφάλειας στους δρόμους είναι ο παράγοντας οδηγός.

Είναι παράλειψη και λάθος πιστεύω να αναφέρουμε αυτούς τους άξονες που καθορίζουν την ασφάλεια στους δρόμους χωρίς να τονίζουμε το βάρος που έχει ο καθένας στο τελικό αποτέλεσμα. Ο άξονας οδηγός έχει κατά πολύ το μεγαλύτερο βάρος από τους τρεις. Οι άλλοι δύο (όχημα και δρόμος) είναι σταθερές. Ο άξονας οδηγός είναι η μεταβλητή που καθορίζει την τελική τιμή της εξίσωσης. Ο παράγοντας οδηγός είναι εκείνος ο οποίος ξέρει (ή θα έπρεπε να ξέρει) την κατάσταση του οχήματός του πριν οδηγήσει. Επίσης ο ίδιος θα πρέπει να εκτιμά την κατάσταση του οδοστρώματος καθώς οδηγεί και σύμφωνα με αυτή να προσαρμόζει την οδηγική του συμπεριφορά.

Το πόσο "χάλια" δρόμους έχουμε στην Ελλάδα είναι κάτι που είναι χιλιοειπωμένο και μάλλον κάτι στο οποίο δύσκολα θα βρεις ανθρώπους να μη συμφωνούν ακόμα και διατυπωμένο έτσι γενικά. Κακές στροφές με λάθος κλίση, πολύ κακά έως ανύπαρκτα φωτισμένοι δρόμοι, ανύπαρκτες ή αμυδρά εμφανείς λωρίδες στο μεγαλύτερο μέρος του οδικού μας δικτύου (αστικό,εθνικό και επαρχιακό), κακή ποιότητα ασφάλτου , ελλειπή και πολύ κακά μελετημένη οδική σήμανση και η λίστα μπορεί να συνεχιστεί για πολλά ...χιλιόμετρα. Ένας καλός και συνειδητοποιημένος οδηγός έχοντας υπ’όψιν του τα παραπάνω είναι έτοιμος να οδηγήσει έτσι ώστε να λιγοστέψει τις πιθανότητες να κάνει το ταξίδι του το τελευταίο γι’αυτόν και πιθανόν την οικογένειά του αλλά και για τον ανύποπτο που θα βρεθεί στο δρόμο του σε μια κακή εκτίμηση. Αυτό νομίζω πρέπει να τονίζεται και να ξανατονίζεται από όλα τα μέσα και έντυπα (συγχαρητήρια στον κ. Καββαθά για το έντυπο και το ύφος του, που σύνταξε και μοιραζόταν από τους σταθμούς διοδίων της Αττικής Οδού) και να γίνει συνείδηση όλων.

Ποτέ δε φταίει αποκλειστικά ο δρόμος σε ένα ατύχημα, δε φταίει ο καιρός και ούτε το αυτοκίνητο. (εκτός και αν ανοίξει ένα χάσμα καθώς οδηγάς, πέσει ένας μετεωρίτης μπροστά σου , ή εκραγεί η μηχανή για κάποιο απρόβλεπτο λόγο). Αλήθεια πόσες φορές έχουν συμβεί τα προηγούμενα και ήταν η αιτία ενός ατυχήματος; και σ’αυτά βάζω και τις απρόβλεπτες ενέργειες ενός ζώου που τελευταία στιγμή εμφανίζεται μπροστά σου. Τις συντριπτικά περισσότερες φορές φταίνε οι άνθρωποι που εκτίμησαν λάθος και πήραν ένα ρίσκο την εκάστοτε στιγμή και δεν υπολόγισαν σωστά, ή αγνόησαν τις συνθήκες και υπερεκτίμησαν τις δυνατότητές τους με αποτέλεσμα να συμβεί το μοιραίο. Είτε αυτό ήταν ελλειπή συντήρηση αυτοκινήτου/μηχανής, κακή εκτίμηση οδοστρώματος, οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ και οδήγηση χωρίς ζώνη/κράνος-στολή.

Στατιστικά η Ελλάδα έχει βελτιωθεί ανά τα χρόνια όσον αφορά τα θανατηφόρα ατυχήματα σε σχέση με τον πληθυσμό της αλλά και τον αριθμό των μέσων που κυκλοφορούν στους δρόμους της. Όμως δεν έχει βελτιωθεί όσο άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ακόμα έχει σημαντικό αριθμό θανατηφόρων τροχαίων με τις κύριες αιτίες να συνοψίζονται στα παρακάτω : χαμηλή χρήση ζώνης ασφαλείας και κράνους, υπερβολική ταχύτητα και σε λιγότερο βαθμό οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ. Σημαντικό να αναφερθεί ότι σύμφωνα με το προφίλ της χώρας όσον αφορά την οδική ασφάλεια που βασίστηκε σε μελέτες ινστιτούτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε συνεργασία με αρχές και υπηρεσίες της χώρας (απ' όπου και τα στοιχεία) η Ελλάδα παρουσιάζει μεγάλο αριθμό θανατηφόρων τροχαίων σε σχέση με άλλες χώρες της Ένωσης με εμπλεκόμενους μηχανές. Ένας λόγος παραπάνω οι φίλοι δικυκλιστές να έχουν στο νου τους το πόσο σημαντικό βάρος στην εξίσωση οδηγός , όχημα , δρόμος -> ασφάλεια έχει ο πρώτος.

Καλό δρόμο σε όλους..