26 November, 2010

Μια πιθανή εξήγηση για την άνοδο των επιτοκίων των ομολόγων των Ευρωπαϊκών χωρών

Η ένταξη της Ελλάδας την περασμένη άνοιξη στο λεγόμενο μηχανισμό στήριξης είναι πιθανό να λειτουργήσει ως αυτό εκπληρούμενη προφητεία αναπόφευκτης ένταξης πολλών περισσοτέρων χωρών και απόσυρση των ομολόγων τους από τις αγορές. Τελευταία εντάχτηκε η Ιρλανδία και σύντομα θα ακούσουμε και το επιτόκιο που θα συμφωνήσει με την ΕΕ και ΔΝΤ
Η Ελλάδα με το που εντάχτηκε στο μηχανισμό βοήθειας πήρε ένα δάνειο ως 110 δισεκατομμύρια ευρώ με επιτόκιο περίπου 5% . Αυτό από τη μία μεν έδωσε ένα σχετικό πλεονέκτημα στην Ελλάδα εφόσον είχε φτάσει να δανείζεται με επιτόκια περίπου 10%. Από την άλλη όμως έδωσε ένα παράξενο σήμα στις αγορές ομολόγων οι οποίες είναι ελεύθερες αγορές διαπραγμάτευσης κεφαλαίων και έθεσε ένα ανώτατο πήχη στην ουσία στα επιτόκια κρατικών ομολόγων και των άλλων ευρωπαϊκών κρατών κάνοντάς το ανόητο να μην σκέφτονται την ένταξή τους στο μηχανισμό όταν τα επιτόκια δανεισμού τους ξεπερνούν αυτό το όριο στην ελεύθερη αγορά.  Βλέπω για παράδειγμα το κόστος δανεισμού της Πορτογαλίας (των 10ετών) αυτή τη στιγμή να βρίσκεται στα 7.23% . Θα είναι πολύ δύσκολο η χώρα να αντέξει να δανείζεται με αυτά τα επιτόκια όταν ήδη ξέρουμε ότι η Ελλάδα ήδη και η Ιρλανδία σύντομα δανείζονται με συμβολή και της Πορτογαλίας φυσικά με επιτόκια 5%. Ο σχεδιασμός της διάσωσης της Ελλάδας στην ουσία σπρώχνει μία μία τις χώρες που έχουν σημαντικά προβλήματα χρηματοδότησης του χρέους τους και μεγάλα ελλείμματα στον μηχανισμό.
Το άλλο μήνυμα όμως που δεν είναι τόσο προφανές και πιστεύω ότι αρκετοί traders σε επενδυτικά funds σκέφτονται, είναι ότι στην ουσία αυτή η κίνηση της Ευρώπης σηματοδοτεί και το μίνιμουμ κόστος δανεισμού που εκτιμά η ίδια ότι αρμόζει σε κράτη με προβλήματα όπως η Ελλάδα. Δηλαδή αν εγώ είμαι επενδυτής και βλέπω την Ιταλία , Ισπανία, Γαλλία να δανείζονται στην αγορά με επιτόκια χαμηλότερα του 5%  τη στιγμή που η Ευρώπη ζητά, μέσω του μηχανισμού στήριξης, επιτόκιο 5% από την Ελλάδα, ένα μέλος με το ίδιο νόμισμα και αντίστοιχα δημοσιονομικά προβλήματα, για να της δανείσει, είναι πιθανό να θεωρήσω ότι η τιμή ομολόγων ελεύθερης αγοράς γι'αυτές τις χώρες είναι κατά κάποιο τρόπο χαμηλή με αποτέλεσμα να συναλλάσσομαι με τρόπο ώστε να ανεβαίνουν τις τιμές σε αυτό το νούμερο. Πχ να πουλάω τα ομόλογά τους σπρώχνοντας την τιμή κάτω με αποτέλεσμα το επιτόκιο να ανεβαίνει [1].
Ίσως καλύτερος τρόπος να αντιμετωπισθεί αυτό το φαινόμενο που ήδη έχει πάρει μορφή χιονοστιβάδας θα ήταν όχι η σύναψη δανείου με τον τρόπο που έγινε μέσω του μηχανισμού στήριξης όπως γίνεται ως τώρα με προσυμφωνημένο γνωστό επιτόκιο με τον δανειζόμενο, αλλά με απ'ευθείας συμμετοχή ενός φορέα, πιθανότατα με συμμετοχή της ΕΚΤ, στην πρωτογενή αγορά ομολόγων με σκοπό να ρίξει το επιτόκιο της εκάστοτε έκδοσης ομολόγων. Μια παρεμβατική καθαρά ενέργεια παρόμοια με αυτές που γίνονται στις αγορές συναλλάγματος από τα κράτη όχι σπάνια. Έτσι κανένας παίχτης της αγοράς δε θα ήξερε εκ των προτέρων, το τελικό επιτόκιο δανεισμού πριν το κλείσιμο της έκδοσης (ενώ τώρα ξέρει το όριο των 5% του μνημονίου), θα υπήρχαν λιγότερες πιθανότητες για κερδοσκοπικό παιχνίδι με τα ομόλογα των κρατών στις 2γενείς αγορές και πιθανόν αυτό να έριχνε τις τιμές των ομολόγων στη 2γενή αγορά του κράτους υπερ του οποίου γίνεται η παρέμβαση.
Το σίγουρο πάντως πιστεύω είναι ότι το μέλλον δε διαγράφεται καθόλου εύκολο για την Ευρώπη και το μηχανισμό του Ευρώ. Το πρόβλημα ξεκίνησε ως οικονομικό αλλά δείχνει μέρα με τη μέρα ότι είναι πλέον κυρίως πολιτικό.

[1]. Νομίζω είναι χρήσιμο να γραφτεί ένα κείμενο που να προσπαθεί να εξηγεί πώς διαμορφώνονται οι τιμές των ομολόγων στις δευτερογενείς αγορές.

No comments: